Głos Ziemi Urzędowskiej 2008

Tomasz Wyka

Współpraca partnerska z Węgrami

Patrząc z perspektywy historii współpracy partnerskiej między Urzędowem a Nádudvarem, należy wspomnieć jej początki i przypomnieć skąd ten partner, o tak trudnym języku i z dość odległego regionu Węgier.

Pobyt delegacji z Urzędowa w Nádudvarze – spotkanie z burmistrzem Korcsmárosem, pierwszy z lewej siedzi Ferenc Fazekas

Początku należy upatrywać w kontaktach partnerskich pomiędzy województwem lubelskim i komitatem (województwem) Hajdú-Bihar. To w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku przedstawiciele naszego województwa: były wojewoda lubelski Tadeusz Wilk i dyrektor Wydziału Kultury i Sztuki Edward Balawejder nawiązali ścisłą współpracę pomiędzy województwami w działalności społeczno-kulturalnej. To właśnie w tym okresie przedstawiciele różnych ośrodków z województwa brali czynny udział w wielu imprezach kulturalnych, jakie odbywały się zarówno na Węgrzech, jak i w naszym województwie.

Nasi przedstawiciele, wraz z zespołami folklorystycznymi, uczestniczyli w Święcie Kwiatów, które odbywa się każdego roku 20 sierpnia w Debreczynie – stolicy komitatu Hajdú-Bihar. W składzie delegacji ziemi lubelskiej w 1986 roku był również dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Urzędowie Tomasz Wyka. Naszej delegacji przewodniczył dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie Stanisław Kieroński. W czasie tygodniowego pobytu odwiedziliśmy szereg ośrodków kulturalnych w tamtym rejonie. Mieliśmy również przyjemność odwiedzenia pięknej miejscowości Nádudvar, znajdującej się ok. 40 km od Debreczyna. To właśnie tam po raz pierwszy zobaczyliśmy niepowtarzalną czarną ceramikę węgierską.

Przedstawiciele Urzędowa przed pomnikiem Kossutha w Debreczynie

Ta wizyta na ziemi węgierskiej zaowocowała w późniejszym okresie. Gminny Ośrodek Kultury w Urzędowie w 1994 roku rozpoczął organizację Ogólnopolskich Warsztatów Garncarskich. Przez pierwsze trzy lata uczestniczyli w nich tylko garncarze z naszego kraju. Natomiast w 1997 roku Gminny Ośrodek Kultury, wspólnie z Towarzystwem Ziemi Urzędowskiej i władzami gminy Urzędów, postanowił zaprosić garncarzy z kilku krajów Europy.

To właśnie wtedy, w maju 1997 roku, z Nádudvaru przyjechało do Urzędowa dwóch garncarzy – Ferenc Fazekas i Katelin Szandar. Udział garncarzy węgierskich w urzędowskich warsztatach zachęcił ich do zorganizowania podobnej imprezy na Węgrzech, tj. w Nádudvarze. Nasi urzędowscy garncarze – Zygfryd i Cezary Gajewscy – otrzymali zaproszenie do wzięcia udziału w Festiwalu Sztuki Ludowej na Węgrzech w 1998 roku. Niestety, z uwagi na sprawy rodzinne, nie mogli tam pojechać. Pan Ferenc Fazekas ponowił zaproszenie dla garncarzy urzędowskich i dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury w 1999 roku. Tym razem do Nádudvaru pojechali dyrektor GOK Tomasz Wyka i Cezary Gajewski. Mieli oni okazję uczestniczyć w wielu imprezach zorganizowanych w tym mieście.

Wizyta delegacji z Urzędowa w spółce NAGISZ RT

W czasie pobytu na Węgrzech doszło do spotkania dyrektora Wyki z burmistrzem miasta Nádudvar Sándorem Korcsmárosem. Inicjatorem tego spotkania był garncarz węgierski Ferenc Fazekas. To właśnie on przekonał burmistrza do ścisłej współpracy i nawiązania partnerskich stosunków pomiędzy miastami. Po wstępnych ustaleniach, burmistrz Korcsmáros wystosował do dyrektora GOK list intencyjny o współpracy. W odpowiedzi na ten list, wójt gminy Urzędów Jan Woźniak przekazał pozytywną odpowiedź władz Urzędowa w sprawie nawiązania stosunków partnerskich.

Do pierwszej wizyty w Nádudvarze doszło w październiku 2000 roku. W skład delegacji urzędowskiej weszli: Jan Woźniak, Antoni Sochal, Tomasz Wyka i Tadeusz Różycki. Po tej wizycie rozpoczęła się systematyczna współpraca: przyjazdy i wyjazdy grup młodzieży, nauczycieli i przedstawicieli władz na wszelkie uroczystości organizowane w którymś z miast. Od tego czasu każdego roku do Urzędowa przyjeżdżają delegaci z Nádudvaru a nasi przedstawiciele wyjeżdżają tam z rewizytą.

Ponad dwudziestoosobowa delegacja, wraz z zespołem „Niezapominajki” grającym muzykę ludową na cytrach, uczestniczyła w obchodach 600-lecia Urzędowa w 2005 roku. To były szczególne dni dla naszej społeczności lokalnej, jak również dla naszych gości. W czasie tych obchodów burmistrz Nádudvaru Sándor Korcsmáros i garncarz Ferenc Fazekas otrzymali honorowe obywatelstwo nadane przez Radę Gminy w Urzędowie. Wójt gminy Urzędów odznaczył medalem 600-lecia obywateli miasta Nádudvar. Medale otrzymali: Korcsmáros Sándor, Fazekas Ferenc, Dománné Baranyai Etelka, Kovács Lajos, Fazekasné dr. Sutus Lenke, dr. Danka Józef, Volley Elemér, dr. Király Zoltán, Nagy Sándor, Feketéné Kopec Bozena, Győrfiné Dudzinska Mária, Kalmár Erzsébet.

List intencyjny burmistrza Nádudvaru z propozycją nawiązania współpracy z Urzędowem

Delegacja z Urzędowa przed Domem Pomocy Społecznej w Nádudvarze

Burmistrz i wiceburmistrz miasta Nádudvar podczas Dożynek Gminnych Urzędów 2007

Oprócz wymiany przedstawicieli samorządu, do Nádudvaru wyjeżdżała czterokrotnie młodzież z naszej gminy, chór strażacki oraz koło wędkarskie. Po ostatniej wizycie przedstawicieli naszego miasta, nawiązano szerszą współpracę dotyczącą wymiany innych grup społecznych.

Miłym akcentem było uhonorowanie tytułem obywatela miasta Nádudvar wójta gminy Urzędów Jana Woźniaka i dyrektora GOK Tomasza Wyki w 2007 roku.

Podsumowując współpracę na przestrzeni tego okresu należy stwierdzić, że jest ona owocna i rozwinęła się w wielu kierunkach. Mieszkańcy naszej gminy mieli możliwość poznania historii ziemi węgierskiej, jej tradycji, kultury i sztuki. Z kolei nasi węgierscy przyjaciele poznali zwyczaje, obyczaje oraz kulturę regionu lubelskiego oraz bogatą historię naszej ziemi urzędowskiej. Myślę, że ta współpraca z każdym rokiem będzie nabierała nowych treści ze strony obydwu samorządów i rozszerzała się o udział wielu grup społecznych. Jest to przecież wspaniała okazja do poznawania innych mieszkańców naszej wspólnej Europy.