Głos Ziemi Urzędowskiej 2006

Małgorzata Anna Ciosmak

„Wybitnym Synom Ziemi Urzędowskiej”

W marcu 2003 roku na jednym z zebrań Zarządu Towarzystwa Ziemi Urzędowskiej rozgorzała dyskusja, jak w sposób widoczny i trwały upamiętnić 600. rocznicę lokacji Urzędowa na prawie magdeburskim i jednocześnie sławnych synów tej ziemi w osobach Marcina z Urzędowa, Jana Michałowicza i Leona Ulricha. Zgłoszono wiele propozycji, z których stopniowo wychodziła „na pierwszy plan” koncepcja ufundowania pomnika i wzniesienia go na Rynku, w miejscu wskazanym przez autorkę planu przebudowy Rynku, mgr inż. arch. Jadwigę Jamiołkowską. Kiedy uzyskano zgodę Urzędu i Rady Gminy na to przedsięwzięcie, zaczęto poszukiwać formy przestrzennej, która łączyłaby w sobie informacje o celu wzniesienia pomnika, osobach i jednocześnie, obok wielowiekowej trwałości, nie stanowiłaby finansowej bariery nie do pokonania. Zadanie było niezwykle trudne dla nieprofesjonalistów, stąd wiele konsultacji i konkursów poprzedziło ostateczny wybór kształtu pomnika i jego autora oraz wykonawcy tego dzieła. Ostatecznie w drugiej połowie 2004 roku zdecydowano o przystąpieniu do prac. Autorem pomnika, który teraz możemy o dowolnej porze dnia i nocy oglądać na urzędowskim Rynku, jest kontynuator myśli i dzieł Jana Michałowicza, historyk sztuki, archiwista i jednocześnie artysta, Tadeusz Surdacki z Bęczyna. Pomnik wykonany jest z litego granitu. Liternictwo wykonane jest metodą wgłębną, z wyzłoceniem dna, czcionką o różnym kroju, w tym również antycznym. Na prostopadłościennej solidnej podstawie, stanowiącej trzon główny pomnika, z dedykacją tego dzieła, ułożone są trzy płyty, z których każda opisana jest i poświęcona innemu z wybitnych urzędowian okresu 600-lecia. Pomnik wieńczy prostopadłościan, na którego ścianie czołowej umieszczony został medalion z portretowym ujęciem postaci króla Władysława Jagiełły, wykonany metodą odlewu w brązie. Medalion królewski jest kopią awersu Medalu 600-lecia Urzędowa. Wykonawcą pomnika jest firma SIRKAM, której właścicielem jest Roman Surdacki, znany z aktywnej działalności w dziedzinie sztuki kamieniarstwa, a także współfundator wielu pomników i tablic pamiątkowych w Urzędowie i okolicy.

Pomnik przyciąga wzrok, jako widoczny akcent małej architektury w Rynku. Odwiedzający Urzędów turyści przemierzający jednocześnie szlak imienia 600-lecia Urzędowa, nie raz podchodzą do pomnika, fotografują się przy nim, a często również składają wiązanki kwiatów dla uczczenia osób i wydarzeń historycznych. Pomnik zaczął więc już żyć swoim życiem, dzieła artystycznego i elementu kultury.

Na szczególną uwagę zasługuje tu intuicja autora pomnika. Daje się tu zauważyć, że mroki dziejów i odległe miejsca nie mają znaczenia, gdy pewne kształty i idee mają charakter uniwersalny. W Egipcie, odległym ze względu na dystans przestrzenny, odmienność kultury i wierzeń religijnych, a także około 15 tysięcy lat historii, symbolika podkreślająca trwałe wartości umieściła na ścianach świątyń zasypanych piaskami pustyni i w piramidach znak zwany dżed. Znak ten, interpretowano pierwotnie jako „kręgosłup Ozyrysa”.

     Horus Dżed Kau (Horus Pan Objawień, Trwania)

            Dżedkare (Dusza Jest Trwaniem)

Inne przedstawienia symbolu "filar dżed" w wierzeniach starożytnych Egipcjan

Później, w czasach XXI dynastii, wzbogacono go o wiele elementów i umieszczano pod kręgosłupami mumii, w malowidłach na dnach sarkofagów. Kształt kolumny dżed był już nie raz przedmiotem dyskusji. Interpretowano ją między innymi jako stylizowany wizerunek „nilo-metru”, stołu ofiarnego, pnia cedrowego z obciętymi konarami, czy kolumny pałacowej. Hieroglif dżed oznacza tymczasem trwanie. Symbolizuje również trwałość władzy królewskiej. Jest więc symbolem trwałości, potęgi, czegoś bardzo stabilnego, solidnego, czego nie można zniszczyć, co przetrwa tysiąclecia.

Intuicja autora wskazała w kształcie urzędowskiego pomnika na takie wartości, które są trwałe, solidne, ponadczasowe, niezniszczalne, które przetrwają tysiąclecia. To wszystko ku pamięci urzędowian, turystów i zupełnie przypadkowych osób, które znalazłyby się w otoczeniu pomnika. Jeśli wolno wyrazić tu moją własną opinię, jest to wyraźne przesłanie tego dzieła.

Wykaz dokonanych wpłat na pomnik 600-lecia

            1.         „Agropol” p. Mazurkiewicz – Urzędów

            2.         Ambrożkiewicz Edward – Góry

            3.         Bank Spółdzielczy O/Urzędów

            4.         Bieniecki Zbigniew – Kraśnik

            5.         Bieżeńska-Laskowska Irena – Londyn

            6.         Brożek Halina i Waldemar – USA

            7.         Brożek Wiesław – Urzędów

            8.         BSZK Kraśnik – Kraśnik

            9.         Buczak Henryk – Rynek

            10.       Chudzicka Małgorzata – Góry

            11.       Chwiej Elżbieta – Skorczyce

            12.       Ciosmak Edward – Lublin

            13.       Ciosmak Małgorzata – Lublin

            14.       Czernikiewicz Izabela – Lublin

            15.       Dąbrowski Henryk – „Apteka” – Urzędów

            16.       Depa Jan i Anna – Mikuszewskie

            17.       Dobrowolska Zofia – Boby

            18.       Dziurda Jan – Śrem

            19.       Gałkowska Barbara – Urzędów

            20.       Gałkowska Ewa – Lublin

            21.       Gałkowski Eligiusz – Warszawa

            22.       Gałkowski Józef – Wodna

            23.       Gawdzik Zbigniew – Bęczyn

            24.       Gminny Ośrodek Pomocy – Urzędów

            25.       Gołdoś Leontyna – Wodna

            26.       Goliński Dionizy – Bielsko-Biała

            27.       Goliński Robert – Wodna

            28.       Grabowska Zyta – Białystok

            29.       Grabowski Kazimierz – Wodna

            30.       Gruchalscy J. T. – Mikuszewskie

            31.       Grzebuła Jolanta – Rankowskie

            32.       Grzebuła Kazimierz – Warszawa

            33.       GS Urzędów – Urzędów

            34.       Kaźmierczak Zdzisław – Lublin

            35.       Koło Gospodyń Wiejskich – Zakościelne

            36.       Kowalska Teresa – Zakościelne

            37.       Kozakiewicz Maria – Rzeszów

            38.       Krasińska Helena – Góry

            39.       Krasińska Zofia – Wodna

            40.       Krzeczowscy J. M. – USA

            41.       Krzyściak Roman – Żary

            42.       Kuśmiderska Barbara – Lublin

            43.       Kuśmiderska Elżbieta – Urzędów

            44.       Kuś-Sochacka Halina – Lublin

            45.       Lengiewicz Zofia – Kraśnik

            46.       Ludwin Franciszek – Wrocław

            47.       Marzycki Józef – Urzędów

            48.       Masiak Stanisława (sklep) – Urzędów

            49.       Mazik Bożena – Urzędów

            50.       Mierzwa Danuta – Lublin

            51.       Młynarczyk Krzysztof – Bęczyn

            52.       Mocarska Elżbieta – Kraśnik

            53.       Motyka Stanisław – Żyrardów

            54.       Nawrocka Maria – Zakościelne

            55.       Nowaczyńscy T. E. – Urzędów

            56.       Nowak Janina i Mieczysław – Urzędów

            57.       Obel Longin – Boby

            58.       Pajdowscy Sławomira i Włodzimierz – Łódź

            59.       Pajdowski Józef – Londyn

            60.       Pajdowski Wacław – Wrocław

            61.       Parczyński Bogdan – Wodna

            62.       Pasikowski Stanisław – Lublin

            63.       Pawełczak Marian – Lublin

            64.       Pękalski Wiesław – Biłgoraj

            65.       Pomykalska Patrycja – USA

            66.       Pomykalska-Wośko Domicela – Lublin

            67.       Pomykalski Marian – Lublin

            68.       Popiołkowie B. i G.

            69.       Pracownicy GOK i Biblioteki – Urzędów

            70.       Pracownicy Szkoły Urzędów – Urzędów

            71.       Pracownicy Urzędu Gminy – Urzędów

            72.       Puacz Kazimierz – Sobieszczany

            73.       Puacz Sylwester – Hańsk

            74.       Pyter Maria – Zakościelne

            75.       Rachoń Marianna – Skorczyce

            76.       Rolla Andrzej – Rynek

            77.       Rolla Henryk – Wodna

            78.       Rolla Marek – Warszawa

            79.       Rolla Stefan – Warszawa

            80.       Samodzielny ZOZ – Urzędów

            81.       Sekcja TZU Lublin – Lublin

            82.       Serafin Wojciech – Urzędów

            83.       Smętek Władysław – Warszawa

            84.       Sochal Antoni – Urzędów

            85.       Solecka Teresa – Kraśnik

            86.       Solis Władysław – Mikołajówka

            87.       Sowińska Kazimiera – Kraśnik

            88.       Stolarska-Pajdowska Włodzimiera – Łódź

            89.       Surdacki Bronisław – Zielona Góra

            90.       Surdacki Kazimierz – Gryfino

            91.       Surdacki Marian – Lublin

            92.       Surdacki Rafał – Urzędów

            93.       Surdacki Roman – Mikuszewskie

            94.       Szkoła Podstawowa Leszczyna – Leszczyna

            95.       Szociński Tadeusz – Jelenia Góra

            96.       Szumna Krystyna – Zakościelne

            97.       Tomaszewska Daniela – Zakościelne

            98.       Tracz Marian – Kraśnik

            99.       Więcek Maria – Rzeszów

            100.     Wierzchowiak Marzena – Urzędów

            101.     Witek Krzysztof – Wodna

            102.     Wnuk Anna – Leszczyna

            103.     Wójcik Dariusz – Chicago

            104.     Wójcik Kazimierz – Wodna

            105.     Wójcik Konstanty – Warszawa

            106.     Ks. Wójcik Leszek – Chicago

            107.     Wośko Dariusz – Lublin

            108.     Wośko Gustaw – Szczecin

            109.     Wośko Marek – Piaseczno

            110.     Woźniak Jan – Kraśnik

            111.     Wyka Tomasz – Kraśnik

            112.     Zawiślak Agnieszka – Piastów

            113.     Zespół Szkół Rolniczych – Urzędów

            114.     Zieliński Ryszard – Bęczyn

            115.     Związek Armii Krajowej „K” – Urzędów

            116.     Żórawski Cezariusz – Puławy

            117.     Żuraw Maryla – Lublin

            118.     Żurawski Jacek – Zamość