Urzędów - AKTUALNOSCI

Głos Ziemi Urzędowskiej 2006

Jubileusz 600-lecia

Małgorzata Anna Ciosmak

MINĘŁO JUŻ 600 LAT

„Urzędów, miasto drzewiane, 7 mil od Lublina leżące…” – taki zapis można znaleźć w dawnych dokumentach opisujących lokalizację naszego miasta. Mówimy o 600-leciu, jakby przed datą 13 lipca 1405 roku Urzędowa nie było. Nic bardziej mylnego. Urzędów jako jednostka osadnicza, znana w Polsce powszechnie, już istniał. Świadczy o tym zapis w dokumencie fundacyjnym Władysława Jagiełły króla Polski. Według tego dokumentu, prawo miejskie nadaje się istniejącemu miasteczku Urzędów „…Oppido Urzędoviensi…”. Należy tu podkreślić, że nadanie prawa magdeburskiego podniosło wówczas rangę naszego miasta w stosunku do innych wiodących ośrodków, jak niedaleki Lublin. Zamierzenia urzędu królewskiego szybko wprowadzono w czyn i w epoce renesansu, leżąc na królewskim szlaku Kraków–Wilno, Urzędów nie tylko bogacił się, ale i dawał Rzeczypospolitej ludzi o nieprzeciętnych zdolnościach i osiągnięciach, nierzadko wykraczających poza swoją epokę. Dzieje jednak nie zawsze były szczęśliwe. Uważany za centrum bogactwa i nowoczesnej myśli, stanowił zawsze nieodpartą pokusę dla żądnych łupów najeźdźców, a tych w historii Polski i Urzędowa było wielu. Z tej między innymi przyczyny, w wyniku grabieży i pożarów, do naszych czasów pozostało niewiele pamiątek świetności. Można je śmiało nazwać śladami bądź przejawami. W opisach zawartych w dokumentach można znaleźć jednak wiele. Właśnie dzięki tym, zachowanym między innymi w domowych archiwach, można było stwierdzić, która data w historii Urzędowa może być uznana za szczególną. W Szczekarzowie, w poniedziałek, w dzień św. Małgorzaty Antiocheńskiej, 600 lat temu, Urzędów zaistniał formalnie i został zaliczony do grona miast podległych jedynie królom Najjaśniejszej Rzeczypospolitej.

Obchody tej szczególnej daty zasygnalizowane zostały 13 lipca 2005 roku. W kościele parafialnym pw. św. Mikołaja i św. Otylii w Urzędowie ks. kan. mgr Edward Kozyra odprawił okolicznościową Mszę świętą zakończoną indywidualnym błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem w monstrancji. To nieformalne uczczenie daty fundacji Urzędowa zakończyło spotkanie przy ognisku w Wolskim Borze. Dawny urząd królewski reprezentowany był przez wójta mgr. inż. Jana Woźniaka. Oficjalne obchody 600-lecia zostały przez Radę Gminy zaplanowane na wrzesień, aby jednocześnie stały się szczególną lekcją historii i tradycji dla uczniów, którzy po wakacyjnej przerwie wrócą do szkół. Program był niezwykle bogaty.

10 września, w sobotę, uroczysty pochód mieszkańców z pocztami sztandarowymi i gośćmi przeszedł do kościoła, gdzie zgodnie z lokalną tradycją rozpoczynane są wszelkie ważne dla Urzędowa przedsięwzięcia i obchody.

Radni Gminy ufundowali, rezygnując ze swoich diet, kielich mszalny przekazany parafii w procesji z darami. Następnie w Sali Gminnego Ośrodka Kultury odbyła się okolicznościowa sesja Rady, którą poprzedziło wysłanie poczty specjalnej, opatrzonej okolicznościowym datownikiem.

Wśród gości zaproszonych byli przedstawiciele Sejmu RP, władz wojewódzkich i powiatowych, delegacje miast partnerskich Nádudvar z Węgier i Starej Wyżwy na Ukrainie. Ważnym punktem programu sesji było wręczenie odznaczeń państwowych i okolicznościowych medali 600-lecia.

Po tym spotkaniu, w Bęczynie, została otwarta filia szkoły podstawowej, a także droga łącząca przedmieście Mikuszewskie z ulicą Wodną (obok młyna Lamenta).

Uwieńczeniem dnia był wieczór poświęcony pamięci postaci dyrygenta i dyrektora Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, Stefana Rachonia. Spotkanie zaszczyciła swoją obecnością Barbara Nieman-Rachoń, małżonka Stefana Rachonia, oraz grono jego uczniów. Wieczór poprowadził Wojciech Siemion.

Drugi dzień obchodów, 11 września – niedzielę, rozpoczęła uroczysta Msza święta pod przewodnictwem ks. abp. Józefa Życińskiego, Metropolity Lubelskiego. Urzędowianie w procesji z darami ofiarowali dzieła swojej pracy, a więc tegoroczne płody rolne, wyroby garncarskie, a także dar szczególny – bogato dekorowany kielich mszalny z wygrawerowanym napisem „Dar Urzędowian na 600-lecie miasta. 1405–2005”.

Po tej uroczystości, uświetnionej głosami polskiego chóru z Sambora (obecnie na Ukrainie), wszyscy przeszli na Rynek, gdzie wzniesiony został pomnik poświęcony trzem najsłynniejszym synom Ziemi Urzędowskiej: Marcinowi z Urzędowa – lekarzowi, botanikowi i kapłanowi, Janowi Michałowiczowi – mistrzowi rzeźby i architektury polskiego renesansu oraz Leonowi Ulrichowi – poecie, pierwszemu tłumaczowi dzieł Szekspira na język polski. Uroczyście poświęcono i odsłonięto ten pomnik, po czym sztandar Towarzystwa Ziemi Urzędowskiej został odznaczony Krzyżem Drugiej Obrony Lwowa.

Do końca dnia czas wypełniały potem rozmaite imprezy, prezentacje, konkursy, kiermasze i występy. Ostatnim punktem programu tego dnia był występ zespołu STACHURSKY, po którym wspaniały pokaz sztucznych ogni przy muzyce Jean-Michel Jarre’a zakończył główny dzień obchodów 600-lecia.

W poniedziałek 12 września w Zespole Szkół im. Władysława Jagiełły młodzież zaprezentowała przygotowaną inscenizację pt. „Trzeba z żywymi naprzód iść”, której tematem przewodnim były dzieje Urzędowa. Następnie wręczone zostały nagrody zwycięzcom konkursu wiedzy o Urzędowie.

Po uroczystościach w szkole, na błoniach młodzież szkolna i dzieci mieli okazję bawić się razem ze znaną i popularną piosenkarką Majką Jeżowską. Ostatnim punktem programu było otwarcie świetlicy, pomieszczeń dydaktycznych i pracowni kół zainteresowań oraz obserwatorium astronomicznego w Gminnym Ośrodku Kultury. Przy tej okazji odbył się również wykład o tematyce astronomicznej.

Tego dnia rozpoczął się także konkurs garncarski w Bęczynie, odbywający się w ramach corocznych Międzynarodowych Warsztatów Garncarskich.

Wtorek 13 września był ostatnim dniem obchodów. Rozpoczęło go rozstrzygnięcie konkursu garncarskiego i pożegnanie gości z Węgier i Ukrainy.

W GOK uroczyście wręczono wielu parom medale „Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie”.

O godzinie 13.00 przed Urzędem Gminy zebrała się młodzież ze szkół, zaproszeni goście i mieszkańcy. Uroczyście otwarto szlak turystyczny nazwany „Imieniem 600-lecia Urzędowa”. Szlak ma początek w Popkowicach, następnie prowadzi przez Leszczynę, Skorczyce, Urzędów aż do Natalina, gdzie kończy się w okolicy rezerwatu jodłowego.

Trudno w kilkudziesięciu linijkach zamknąć bogactwo formy, inwencji twórczej organizatorów i przeżycia uczestników obchodów wspaniałej sześćsetnej rocznicy fundacji Urzędowa. Nie sposób też wymienić wszystkie imprezy towarzyszące, wśród których były wystawy rękodzieła, kolekcji i publikacji jakie można było przy okazji obejrzeć. Można jednak i należy stwierdzić, że rocznicę uczczono godnie.

Przed Urzędowem stoi przyszłość kreowana przez nową rzeczywistość polityczną i gospodarczą w strukturach europejskich i światowych. Miejmy na względzie tę myśl, abyśmy naszą Małą Ojczyznę podnosili w bogactwie formy, myśli nowoczesnej i zamożności, czyniąc jej przyszłość godną świetnej przeszłości która jest naszą chlubą.

Obchody 600-lecia nie zakończyły się z ostatnim dniem, czyli 13 września po południu. 5 listopada, grupa członków PTTK, wśród których najwięcej było przewodników miejskich i terenowych, łącząc uroczystości święta Odzyskania Niepodległości, rocznicy Bitwy pod Urzędowem i 600-lecia Urzędowa, przybyła w licznej grupie kilkoma autokarami. Po wysłuchaniu w sali GOK wykładu z dziejów Urzędowa, uczestnicy wyjazdu złożyli kwiaty u stóp pomników Piłsudskiego, Orląt Lwowskich i 600-lecia.